یکی از رایجترین قطعاتی که زیاد خرابی در آن وجود دارد باتری لپ تاپ میباشد ، اکثر نگرانی کسانی که اقدام به خرید لپ تاپ دست دوم میکنند نیز درصدد تست قطعات و اطمینان از سالم بودن آن هستند که یکی از مهمترین این قطعات باتری لپ تاپ است.

همچنین عزیزانی که مدت زیادی است که از لپتاپ استفاده میکنند ممکن است تا به حال به این مورد برخورد کرده باشند که باتری لپتاپشان بدلیل شارژ و تخلیه مداوم ، تضعیف شده و ظرفیت خود را از دست داده است. با دانستن اینکه ظرفیت واقعی باتری لپ تاپ شما چقدر است و ظرفیت مورد استفاده در حال حاضر چقدر بوده میتوانید از میزان سلامت باتری خود آگاه شویم. از طرفی ممکن است برایتان پیش آمده باشد که در حین کار با لپتاپ ، با وجود اینکه شارژ لپ تاپ تان را چک کرده اید و از وجود شارژ مناسب به ظاهر اطمینان دارید ولی به طور ناگهانی شارژ باتری لپتاپ به اتمام برسد آن هم بدون اینکه در ویندوز به شما اخطاری داده شده باشد !!! یکی از دلایلی که باعث بروز چنین مشکلی می شود کالیبره نبودن باتری لپتاپ شما است.

با توجه به موارد بالا و سوالات مکرر کاربران وب سایت اُمیگو، تیم تحریریه تصمیم گرفت مقاله امروز خود را در مورد چگونگی اطمینان از صحت و کارایی باتری لپ تاپ اختصاص دهد.

تست سلامت باتری لپ تاپ در ویندوز 7

اول از همه باید Command Promt یا همان cmd رو باز کنید. برای اینکار دو تا راه وجود دارد : 

• دکمه های Win + R رو همزمان فشار دهید که Run باز شود و داخل کادر بنویسید cmd و بعدش Enter رو بزنید.
• یا دکمه Win رو بزنید و تو قسمت سرچ بنویسید cmd و Enter بزنید.

هم اکنون داخل cmd این عبارت رو بنویسید و کلید Enter را بزنید :

powercfg -energy

وقتی این عبارت بالا رو تابپ کرده و دکمه اینتر زده میشود ، ویندوز در CMD آدرس فایل HTML را برای ما برمیگرداند. به آدرس و فایل HTML مورد نظر رفته و آن را توسط مرورگر خود باز میکنیم. اطلاعات مربوط به این فایل را در ادامه توضیح خواهیم داد.

تست سلامت باتری لپ تاپ در ویندوز 8 و 10

در ویندوز 8 و 10 هم مانند ویندوز 7 باید عمل کرد با این تفاوت که بجای دستور powercfg -energy از دستور powercfg /batteryreport استفاده کرد. در cmd این عبارت رو بنویسید و دکمه Enter را بزنید.

powercfg /batteryreport

اگر عبارت output/ وارد نگردد ویندوز به طور پیشفرض مسیری را درایو c برای ذخیره سازی انتخاب میکند ، در غیر اینصورت میتوانید مسیر ذخیره سازی فایل html رو به صورت دستی وارد کنید.

پس از ورود عبارت بالا و زدن دکمه اینتر ، ویندوز فایل html جدیدی را در مسیر نمایش داده شده ذخیره میکند.

به مسیر نمایش داده شده رفته و فایل html را با مرورگر باز کنید.

بررسی فایل گزارش html از تست سلامت باتری لپ تاپ

پس از آنکه فایل html رو باز کردید صفحه زیر ظاهر میشود که قدم به قدم هر یک از موارد آن را بررسی خواهیم کرد :

قسمت Battery Report

در این قسمت اطلاعاتی نظیر اسم کامپیوتر ، مدل لپ تاپ ، بایوس ، سیستم عامل و تاریخ گزارش گیری از سلامت باتری لپ تاپ به شما داده میشود.

قسمت installed batteries

در این قسمت اطلاعاتی در مورد خود باتری به شما میدهد.

name : نام باتری

manufacturer : سازنده باتری

serial number : سریال نامبر باتری

chemistry : نوع باتری که در اینجا باتری از نوع لیتیوم است

design capacity : ظرفیتی است که از طرف سازنده در نظر گرفته شده است

full charge capacity : همونطور که تو تصویر میبینید ظرفیت باتری روی 44400 میلی آمپر ساعت طراحی شده یعنی کارخانه سازنده ، باتری رو طوری طراحی کرده که چقدر ظریفیت داشته باشد . اما خب باتری به مرور زمان ظرفیت اولیه اش رو از دست میده و همونطور که تو تصویر هم میبینید ، ظرفیت باتری اومده روی 37685 میلی آمپر ! از همین جا هم می تونید بفهمید که زمان تعویض باتری تون رسیده یا نه ! هر چی اختلاف این دو تا عدد بیشتر باشه ، یعنی باتری معیوب تر شده است.

cycle count : تعداد سیکل شارژ باتری لپ تاپ است.

قسمت Recent Usage

در این قسمت تست سلامت باتری لپ تاپ را نشان میدهد. مانند : لپ تاپ تا چه موقع فعال بوده است ، چه موقع به برق وصل شده ، چه موقع به حالت sleep رفته است و درکل حالت های برق لپ تاپ را در زمان های مختلف نشان میدهد، این اطلاعات برای 3 روز اخیر در نظر گرفته شده است. در مثال بالا کاربر به طور مکرر باتری را شارژ کرده تا به 100 درصد برسد.

قسمت Battery Usage

این قسمت ، مصرف باتری لپ تاپ را به صورت گراف نشان میدهد. این قسمت هم مصرف باتری در سه روز اخیر رو نشان میدهد. همانطور که تو تصویر میبینید ، به مرور شارژ باتری کم شده است.

قسمت Usage History

در این قسمت میتوانید بفهمید که باتری لپ تاپ از اولین روز کاری چقدر کار کرده است. در واقع نشان میدهد که لپ تاپ چقدر با باتری کار کرده و چقدر با برق شهر!

قسمت Battery Capacity History

در این قسمت می توانید مشاهده کنید که باتری شما به مرور زمان چقدر از ظرفیتش را از دست داده است. اعداد سمت چپ ، ظرفیت باتری در شارژ کامل رو نشان میدهد و به صورت عدد واقعی است و اعداد سمت راست ، ظرفیت باتری به صورت ایده آل است، که شرکت در روز اول تولید باتری تعیین کرده. در این قسمت خیلی راحت می توان فهمید که چه موقع باتری را باید تعویض کرد. هر چه عدد سمت چپ و راست با هم اختلاف بیشتری داشته باشند یعنی باتری لپ تاپ بیشتر مستهلک شده است.

قسمت Battery Life Estimates

در این قسمت هم نشان میدهد که لایف تایم باتری لپ تاپ چقدره است ، اینجا هم دو عدد وجود دارد. اعداد سمت چپ ، لایف تایم باتری را در حالت واقعی نشان میدهد و اعداد سمت راست ، لایف تایم باتری را در حالت کارخونه ای نشان میدهد یعنی طوری که باتری طراحی شده تا لایف تایم رو داشته باشد،دراین قسمت میتوانید ببینید که باتری از نظر زمانی نسبت به زمان تولید چقدر اُفت داشته است(چقدر کمتر شارژ نگه میدارد).

نکته : دستورات فوق برای کامپیوترهای رومیزی (PC) اجرا نمیشود ، زیرا با برق مستقیم شهر کار میکند.

 استفاده از نرم افزار BatteryCare :

روش دیگر و ساده تر برای دریافت اطلاعات باتری و صحت سنجی باتری لپ تاپ استفاده از نرم افزار BatteryCare است این نرم افزار با امکانات و اطلاعاتی که در اختیار کاربر قرار میدهد به کاربر کمک میکند که بتواند مدیریت بهتری بر باتری لپتاپ خود داشته باشد این نرم افزار تعداد شارژ و دی شارژ کردن باتری را در اختیار کاربر قرار میدهد (در قسمت Dischargers Information) ، همچنین در قسمت Design capacity میزان ظرفیت باتری را به شما نمایش میدهد و در قسمت Current capacity میزان شارژ فعلی را به شما نمایش میدهد ، در صورتی که در زمان کامل بودن شارژ باتری این دو عدد با هم برابر بودند میتوانید از سلامت باتری خود اطمینان پیدا کنید و در در صورتی که میزان Current capacity از از نیمی از Design capacity کمتر شد بهتر است کم کم به فکر باتری جدید برای لپتاپ خود باشید...

جهت دانلود برنامه کم حجم BatteryCare میتوانید از این لینک استفاده کنید.

 کالیبره کردن باتری لپ تاپ :

در لپ تاپ ها قسمتی وجود دارد که انرژی ذخیره شده در باتری را اندازه گیری میکند و میزان شارژ باقی مانده را اعلام مینماید در صورتی که این قسمت به درستی کالیبره نشود ، اطلاعات نادرستی از میزان شارژ باتری به کاربر داده میشود . شما با کالیبره کردن باتری خود میتوانید تا حد زیادی اطمینان پیدا کنید که اطلاعات درستی از میزان شارژ و انرژی ذخیره شده را مشاهده میکنید ، لپ تاپ های جدید نیاز به کالیبره کردن ندارند ولی اگر از لپتاپهای قدیمی استفاده میکنید توصیه میشود عملیات کالیبره کردن را پس از مدتی یکبار انجام دهید. کالیبره کردن باتری را میتوانید از طریق نرم افزارهایی مثل Battery Calibration انجام دهیم همچنین میتوانید بصورت دستی این کار را انجام دهید . برای کالیبره کردن باتری لپ تاپ بصورت دستی مراحل زیر را انجام دهید :

1 - در ابتدا در Run عبارت Powercfg.cpl را وارد کنید OK کرده تا پنجره Power Option باز شود ، در مقابل Plan انتخاب شده Change plan setting را بزنید و در پنجره باز شده Change advanced power settings را بزنید و مواردی که در شکل زیر مشخص شده را چک کنید ، اطمینان پیدا کنید که تنظیمات شما با تنظیماتی که در شکل مشخص شده برابر باشد .

2 - بگذارید تا باتری بطور کامل یعنی 100 درصد شارژ شود

3 - بعد از آن بگذارید لپتاپ شما حداقل به مدت 2 ساعت همچنان به شارژ بماند ، در طول این مدت میتوانید از لپ تاپ هم استفاده کنید...

4 - بعد از این دو ساعت شارژر رو از لپ تاپ جدا کرده و آن را روشن کنید و اجازه دهید که لپ تاپ از باتری استفاده کند ، در این زمان شما میتوانید از لپ تاپ هم استفاده کنید به هر حال بایستی بگذارید لپ تاپ در حالت روشن بماند تا زمانی که شارژ به طور کامل تخلیه شود و به حالتHibernate  برود .

5 - بگذارید دستگاه حداقل 5 ساعت در حالت خاموش بماند .

6 - پس از آن لپ تاپ را به برق وصل کرده و صبر کنید تا بطور کامل شارژ شود...

به اینصورت باتری شما کالیبره خواهد شد.

آیا بهتر است هنگام استفاده از برق، باتری لپتاپ را خارج کنیم؟

این سوال بسیاری از کاربران لپتاپ است و ما همین الان به آن پاسخ خواهیم داد. پاسخ این سوال بسته به شرایط می‌تواند هم آری و هم خیر باشد. به‌طورکلی متصل ماندن لپتاپ به منبع برق هنگامی‌که باتری به‌طور کامل شارژ شده است هیچ ضرری ندارد؛ چراکه به‌محض رسیدن سطح شارژ باتری لپتاپ به ۱۰۰ درصد، ورود الکتریسیته به آن متوقف شده و جریان برق به‌طور مستقیم به سیستم پاور لپتاپ هدایت خواهد شد.

با این‌حال باقی ماندن باتری در لپتاپ هنگام استفاده از منبع برق شهری می‌تواند یک ایراد داشته باشد. البته تنها درصورتی‌که سخت‌افزار لپتاپ آن را در معرض حرارت بیش‌ازحد قرار دهد. بنابراین در شرایط استفاده‌ی معمولی که لپتاپ بیش‌ازحد داغ نمی‌شود (دمای ۴۰ تا ۵۰ درجه برای پردازنده و هارددیسک) مانعی برای باقی ماندن باتری در لپتاپ وجود نخواهد داشت. ولی هنگام پردازش‌های سنگین نظیر بازی کردن (دمای بالای ۶۰ درجه) بهتر است باتری را در صورت امکان از لپتاپ خارج کنید. برخلاف باور عمومی دشمن اصلی باتری‌های لیتیومی در زمانی که ۱۰۰ درصد شارژ شده‌اند باقی ماندن در برق نیست بلکه حرارت بیش‌ازحد است. 

آیا دشارژ شدن کامل باتری لپتاپ برای آن مضر است؟

بهتر است از تخلیه شدن کامل شارژ باتری لپتاپ (رسیدن به ۰ درصد یعنی جایی که لپتاپ خاموش می‌شود) اجتناب کنید. این حالت به باتری لپتاپ شوک زیادی وارد کرده و حتی ممکن است به آن آسیب بزند. اساسا توصیه می‌شود به‌جای رها کردن باتری تا دشارژ شدن کامل و سپس شارژ کردن کامل آن تا سقف ۱۰۰ درصد از دشارژهای جزیی تا رسیدن به سطحی در حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد و شارژ کردن‌های زودبه‌زود استفاده کنید.

چرا باتری لپتاپ میزان شارژ باقیمانده را اشتباه نمایش می‌دهد؟

باتری لپتاپ به سنسوری مجهز است که میزان دقیق انرژی باقیمانده‌ی آن را نشان می‌دهد. البته معمولا این سنسور در اثر چرخه‌های مکرر شارژ و دشارژ به‌مرور زمان دقت خود را از دست می‌دهد. دقیق نبودن سنسور باتری می‌تواند منجر به نمایش میزان اشتباهی از شارژ توسط لپتاپ شود. ممکن است لپتاپ به شما نشان دهد که باتری هنوز ۱۰ درصد شارژ دارد درحالی‌که میزان واقعی شارژ بسیار کمتر است. خاموش شدن ناگهانی لپتاپ می‌تواند نتیجه‌ی چنین خطایی باشد.