آموزش پشتیبان گیری از فایل ها و سیستم عامل در ویندوز

داده های ذخیره شده در هارد بسیار گرانبها هستند و زمانی بیشتر ارزش پیدا میکنند که مشکلی در ویندوز ، هارد ، وریروسی شدن ، آتش سوزی ، سرقت و... رخ میدهد.
بنابر این انجام پشتیبان گیری در زمان های مشخص و به طور مرتب برای محافظت از این داده ها بسیار ضروری است.

ویندوز 10 گزینه های زیادی برای انجام پشتیبان گیری در اختیار ما قرار میدهد که در این مقاله میخواهیم چگونگی پشتیبان گیری توسط آنها را آموزش دهیم ، همچنین گزینه های دیگری مانند فضای ابری (Cloud) یا برنامه های کاربردی هم وجود دارند که آنها را هم معرفی خواهیم کرد.
در این مقاله ما از بیشتر از ابزارهای ویندوز 10 استفاده میکنیم ، اما بسیاری از این ابزارها و راه کارها در ویندوز های 7 و 8.1 نیز کاربرد دارند.

از چه چیزهایی باید پشتیبان گیری کنیم؟

اساسا دو هدف برای پشتیبان گیری وجود دارد : 1- پشتیبان گیری از فایل ها و داده های موجود در هارد 2- پشتیبان گیری از سیستم عامل ویندوز

پشتیبان گیری از فایل ها

file backup یا پشتیبان گیری از فایل ها در ویندوز عملکردی است که میتوانید از فایل ها و داده های خود در هارد یک کپی در مکانی دیگر بگیرید ، این فایل ها میتواند مجموعه شخصی از تصاویر ، ویدئوها ، موسیقی ، اسناد و... باشد.
ما به شدت توصیه میکنیم که هر کسی که دارای یک رایانه شخصی است یک هارد اکسترنال (قابل حمل) خریداری کند و فایل های مهم خود را در یک مدت زمان کوتاه و منظم بر روی آن کپی کند.

همچنین میتوانید از فلش مموری ها هم استفاده کنیم ولی ظرفیت آنها از هاردهای اکسترنال کمتر است.

پشتیبان گیری از سیستم عامل

نوع دیگری از پشتیبان گیری system backup یا system image است ، شما از تمام سیتم عامل ویندوز خود میتاونید پشتیبان گیری کنید که شامل فایل های سیستم عامل ، شخصی ، برنامه ها و تنظیمات است.
این پشتیبان زمانهایی کاربردی است که ویندوز شما خراب میشود.
حجم این پشتیبان ممکن است تا صدها گیگابایت یا حتی چند ترابایت هم برسد ، اما برخی از برنامه های کاربردی وجود دارند که بر اساس الگوریتم های خود میزان قابل توجهی حجم پشتیبان کمتری ایجاد میکنند.

پشتیبان گیری از فایل ها و داده ها

ویندوز 10 و همچنین نسخه های قبلی ویندوز دارای چندین قابلیت بومی در خود هستند که به شما اجازه میدهند تا از فایلهای شخصی و سیستم عامل ویندوز پشتیبان گیری کنید.
در اینجا میخواهیم اول چگونگی پشتیبان گیری از فایلهای شخصی مهم را مورد بررسی و آموزش قرار دهیم.

File History

تاریخچه فایل یا همان File History یکی ویژگی خوب در سیستم عامل ویندوز است که به شما این امکان را میدهد تا پشتیبان های برنامه ریزی شده و منظمی را از فایلهای شخص خود را در یک هارد اکسترنال ذخیره کنید.
ممکن است بتوانید این پشتیان را بر روی هارد دیسک داخلی خود ذخیره کنید اما این کار خطرناک است اما اگر چندین هارد دیسک بر  روی رایانه دارید مشکلی ندارد پشتیبان را در هارد دیگر که سیتم عامل در آن نصب نیست ذخیره کنید.
با این حال همیشه اطمینان حاصل کنید که حداقل یک هارد اکسترنال برای فایل های مهم خود دارید که میتوانید آنرا در یک مکان امن جدا از لپ تاپ یا رایانه خود نگه داری کنید.
همچنین با وجود فضای ابری (Cloud) شما قادر هستید از فایل های خود در یک فضای ذخیره سازی اینترنت هم استفاده کنید که البته حجم ذخیره سازی شما ممکن است محدود باشد.
برای کار با File History در ابتدا به منو استارت بروید و بر روی Settings کلیک کنید.
در صفحه ظاهر شده Update & Security را انتخاب کنید و سپس بر روی بخش Backup کلیک کنید تا گزینه های مرتبط به آن را مشاهده کنید.
در سمت راست صفحه بخشی تحت عنوان Back Up Using File History را مشاهده خواهید کرد که در زیر آن گزینه ای به نام Add a drive وجود دارد.

بر روی دکمه + کلیک کنید تا لیستی از دستگاه های خارجی متصل به رایانه را مشاهده کنید.
اگر چندین دیسک را مشاهده میکنید باید یکی از آنها را انتخاب کنید.

هنگامی که به بخش Backup باز میگردید خواهید دید که گزینه Add A Drive به صورت خودکار به Backup My Files تغییر یافته است که به صورت پیشفرض هم فعال است.
شما میتواند هر زمان که میخواهید این گزینه را خاموشی یا روشن کنید ، اما بهتر است آن را روشن بگذارید تا پشتیبان گیری های آینده به طور خودکار در فواصل منظم انجام گیرد.
همچنین شما میتوانید مشخص کنید که پشتیبان گیری چگونه باشد و کدام فایل ها و پوشه ها را پشتیبان بگیرید.
بر روی More Options کلیک کنید تا یک پنجره جدید باز شود.

به طور پیشفرض در فواصل زمانی مشخصی ویندوز از فایل ها و پوشه ها پشتیبان گیری میکند ولی اگر میخواهید به صورت دستی پشتیبان گیری کنید باید بر روی Back up now کلیک کنید.
درست در زیر این دکمه لیست کشویی وجود دارد که میتوانید مشخص کنید در چه زمانهایی پشتیبان گیری انجام شود، این زمان میتواند 10 دقیقه یا یک بار در روز باشد اما به طور پیشفرض هر ساعت انجام خواهد شد.
پشتیبان گیری منظم از فایل ها میتواند فضای زیادی از هارد دیسک اکسترنال شما را اشغال کند ، بنابر این در لیست کشویی دوم میتوانید مشخص کنید که به چه مدت باید فایلهای پشتیبان در هارد اکسترنال ذخیره بماند.
شما در این حالت پشتیبان گیری به طور خودکار ویندوز از تمامی فایل های شما در User Account پشتیبان خواهد گرفت کهی میتوانید با مراجه به C:\Users و ورود به نام کاربری خود آنها را مشاهده کنید.
شما همچنین میتوانید مشخص کنید که قصد پشتیبان گیری از چه فایل ها و پوشه هایی را به طور خودکار دارید ، برای همین بر روی Add a folder کلیک کنید تا یک صفحه باز شود تا محل پوشه و مورد نظر را مشخص کنید.
یک دکمه Exclude هم وجود دارد که به شما اجازه میدهد پوشه های غیرضروری را حذف کنید ، مانند گوشه های بازی های ذخیره شده که احتمالا پشتیبان گیری از آنها ضروری نیست.

بازگرداندن فایل های پشتیبان گرفته شده

اگر شما از فایل های خود توسط روش قبلی پشتیبان گرفته اید و میخواهید آناه را بازیابی کنید بر روی منو استارت کلیک کنید و File History را تایپ کنید.
در لیست نتایج یک گزینه به نام Restore Your Files With File History را مشاهده خواهید کرد که اگر بر روی آن کلیک کنید پنجره ای باز میشود که تمام پوشه هایی را که بر روی هارد اکسترنال خود ذخیره کرده این را مشاهده میکنید.
چیزی که مشاهده خواهید کرد کنترلهای عقب و جلو در پایین صفحه است که مانند پخش کننده موسیقی و ویدئو است ؛ این دکمه های عقب و جلو به شما کمک میکند تا به هفته ها و ماه های قبلی یا آینده حرکت کند و از آنها استفاده کنید.
شما همچنین میتوانید برای بازیابی و مقایسه از آن فایلها برای مقایسه استفاده کنید که ممکن است پس از پشتیبان گیری آن فایل را ویرایش کرده باشید.
البته این را هم بدانید که ده ها برنامه پشتیبان وجود دارد که به صورت رایگان و پولی وجود دارند که میتوانند در گرفتن پشتیبان به شما کمک کنند.
برخی از ابن برنامه عبارت اند از :

• Acronis True Image
• EaseUS Todo Backup Free
• Paragon Backup & Recovery
• Bvckup 2
• O&O AutoBackup 6
• Backblaze
• IDrive

اکثر هارد دیسک های اکسترنال در خود یک نرم افزار پشتیان گیری بومی دارند که میتواند در امر پشتیبان گیری به شما کمک کند.

سرویس فضای ابری (Cloud)

راه دیگر برای پشتیبان گیری از فایل ها و داده های مهم استفاده از سرویس فضای ابری است.
در حال حاضر خدمات و سرویسهای فضای ابری خوبی توسط شرکت های مختلف ارائه میشوند که به صورت رایگان و حداقل با هزینه کم ارائه میشوند در واقع فایل های شما در یک فضای اینترنت ذخیره میشوند که هر موقع به آنها نیاز داشته باشید تنها با دسترسی به اینترنت میتوانید از آنها استفاده کنید.
سرویس فضای ابری OneDrive مایکروسافت در حال حاضر به خوبی با ویندوز 10 سازگاری دارد که میتوانید از آن در ویندوز استفاده کنید.

سرویس های دیگری هم مانند Google Drive, pCloud, Tresorit و حتی iCloud Apple وجود دارند که در فضای ابری به خوبی سرویس میدهند.
اکثر این سرویس ها بین 5 تا 10 گیگابایت محل ذخیره سازی را اختصاص خواهند داد که به طور کاملا رایگان هستند اما برای دریافت حجم ذخیره سازی بیشتر باید هزینه ای جداگانه پرداخت کنید.
هنگامی که شما در یک سرویس فضای ابری ثبت نام میکنید از شما خواسته میشود که برنامه و پوشه مربوط به فضای ابری را در ویندوز خود ایجاد کنید در واقع این پوشه به صورت محلی بر روی ویندوز شما ایجاد میشود ولی با انتقال فایل ها به آن پوشه به طور مستقیم در فضای ابری شما آپلود میشود.
فایلهای موجود در این پوشه در تمامی دستگاه های شما مانند گوشی همگام سازی میشود و حذف یک فایل در تمامی دستگاه های مصتل به فضای ابری هم حذف خواهند شد.

پشتیبان گیری از سیتسم عامل ویندوز

پشتیبان گیری از فایل ها تقریبا آسان است اما پشتیبان گیری از سیتم عامل ویندوز کمی متفاوت تر و سخت تر خواهد بود.
سیستم عامل ویندوز یک برنامه نرم افزاری نیست که شما به سرعت بتوانید آنرا بر روی هارد اکسترنال یا فضای ابری آپلود کنید ، ویندوز شامل صدتا و هزاران بسته نرم افزاری مختلف است که هرکدام وظابف خاص خود را انجام میدهند.
خوشبختانه ویندوز 10 شامل تعدادی از قابلیت های مختلف برای گرفتن پشتیبان است ، یکی از شناخته ترین گزینه ها استفاده از System Restore است.

System Restore

در واقع System Restore یکی از بهترین گزینه های عیب یابی و حل مشکل در ویندوز است که میتواند در برطرف کردن مشکلات ویندوز سریعا کاربر داشته باشد.
ابزار System Restore در اعماق کنترل پنل ویندوز شما قرار دارد و به ظاهر گیج کننده است اما سریعترین راه برای پیدا کردن System Restore این است که در جستجوی منو استارت آن را تایپ کرده و از نتایج انتخابش کنید.
این ویژگی به طور خودکار در ویندوز 10 خاموش است بنابر این شما باید بر روی درایو :C خود راست کلیک کرده و Properties را انتخاب کنید سپس به تب system Protection بروید و در قسمت Protection Settings بر روی گزینه Local Disk (C:) (system) کلیک کرده و Configure را انتخاب کنید ، در صفحه ظاهر شده گزینه Turn on system Protection را انتخاب و بر روی OK کلیک کنید.

با این کار شما هم اکنون میتوانید بر روی دکمه Create کلیک کنید تا اولین نقطه بازیابی خود را ایجاد کنید.
با این کار از تمام تنظیمات ، درایورها و برخی از برنامه های ویندوز خود پشتیبان گرفته خواهد شد.
ویندوز به طور خودکار در هر زمانی که درایور جدیدی را نصب میکنید یا حتی برنامه ای را نصب میکنید یک نقطه بازیابی ایجاد خواهد کرد.
اگر در هر زمانی مشکلی در ویندوز شما رخ داد یا رفتارهای نامناسبی را در ویندوز احساس کردید میتوانید یکی از نقاط بازیابی که قبلا ایجاد شده است را انتخاب و آن را بازگردانید.

گرفتن ایمیج از ویندوز

گزینه اصلی برای پشتیبان گیری از ویندوز ایمیج (Image) نامیده میشود. استفاده از ایمیج ممکن است کمی گیج کننده باشد ولی کاربردی است.
در ویندوز 7 وارد کنترل پنل شوید و به System and Security بروید ، گزینه Back Up and Restore را انتخاب کنید. اینبار از سمت چپ گزینه Create a system image را انتخاب کنید.
هم اکنون هارد اکسترنال خود را انتخاب کنید و سایر مراحل را برای بک آپ گیری دنبال کنید.

استفاده از سایر نرم افزارهای پشتیبان گیری

از آنجایی که محدودیت های خاصی برای پشتیبان گیری در ویندوز وجود دارد میتوانید از برنامه های کاربردی استفاده کنید ، بیش از ده ها برنامه خوب برای پشتیان گیری وجود دارد از جمله برنامه EaseUS Todo Backup Free که مورد پسند من است.
این برنامه به طور کامل از فایل ها و حتی سیستم عالم شما پشتیبان گیری میکند و میتواند فایل های پشتیبان را در هارد اکسترنال یا حتی فضای ابری ذخیره کند.
برنامه دیگری هم به نام AOMEI Backupper با رابط گرافیکی خوب و زیبایی وجود دارد که برای مبتدیان بسیار آسان است ، این برنامه به صورت رایگان عرضه شده است و شما میتوانید از فایل ها و سیستم عامل شما پشتیبان گیری کند.