مقعد چیست؟ 8 بیماری شایع مقعدی
مقعد بخش انتهایی دستگاه گوارش است که از طریق آن از بدن خارج می شود. این دهانه روده بزرگ بعد از رکتوم قرار دارد. ماهیچه ها، اعصاب و غشاهای مخاطی مقعد باید با هم عمل کنند تا حرکت روده و دفع مدفوع انجام شود. آنها همچنین برای حفظ مقعد از عفونت ها نیز موثر است.
مقعد چیست؟
مقعد (اصطلاح انگلیسی: anus) انسان از کانال مقعد و پوست اطراف مقعد (پری مقعد) تشکیل شده است. کانال مقعد لوله به طول ۴ سانتیمتر است که مقعد را به راست روده (محل نگهداری مدفوع ) متصل می کند. محل اتصال بین رکتوم و کانال مقعد را خط آنورکتال میگویند. کانال مقعد توسط ماهیچه ای حلقه مانند به نام اسفنکتر مقعد احاطه شده است. اسفنکتر مقعد به دو نوع داخلی و خارجی تقسیم می شود. این عضلات شل می شوند تا به این طریق مدفوع از بدن دفع شود. کانال مقعد توسط یک غشاء مخاطی،لایه نازکی از بافت مرطوب است، پوشانده شده است. این لایه مخاطی به دفع مدفوع از بدن کمک می کند. پوست پری مقعد از سلول های سنگفرشی تشکیل شده و شبیه پوست دیگر نواحی بدن است.
وقتی که رکتوم از مدفوع پر شود، بدن احساس نیاز به اجابت مزاج دارد، در این حالت اسفنکتر داخلی شل شده و مدفوع از طریق راست روده به داخل کانال مقعد رانده می شود و هنگامی که با اراده شخص، اسفنکتر خارجی مقعد شل شود، مدفوع از طریق مقعد به بیرون رانده می شود.
تفاوت مقعد و راست روده
رکتوم یا راست شده بخشی از روده بزرگ است که درست قبل از مقعد قرار دارد. محلی برای ذخیره مدفوع قبل از دفع مدفوع است هنگامی که راست روده پر شود، اعصاب میل به اجابت مزاج تحریک می شود.
وظیفه مقعد چیست؟
مقعد حرکات روده را تسهیل می کند،اعصاب ماهیچه های اطراف مقعد هماهنگ می شوند تا به شما بگویید که چه زمانی باید مدفوع کنید،همچنین این اعصاب به شما اجازه می دهند تا مدفوع را نگه دارید. پوشش مخاطی در مقعد مخاط را ترشح می کنند که مجرای مقعد را روان و به دفع راحت مدفوع کمک میکند.
بیماری های مقعد
بیماری ها و اختلالات رایج مقعدی عبارت اند از؛
بواسیر
بواسیر یا همان هموروئید، شایع ترین بیماری مقعدی و رگ های متورم شده در مقعد و راست روده است که در داخل کانال مقعد و زیر پوست اطراف آن ایجاد میشود. اگر در اثر فعالیتهای شدید یا زیاد نشستن و یا شرایطی مثل یبوست فشار زیادی به مقعد وارد شود، رگ های متورم شده و بیماری بواسیر ایجاد میشود.
درد، خارش و سوزش مقعد و یا مشاهده زائده بیرون زده از مقعد از مهمترین نشانه های این بیماری بشمار میروند.
شقاق مقعد
شقاق یا فیشر یکی از شایع ترین بیماری های مقعدی است. این بیماری ترک و زخم و یا شکاف در ناحیه و پوشش مخاطی مقعد است. این زخم در ناحیه حساس مقعد ایجاد شده و میتواند به شدت دردناک و حساس باشد. در مراحل اولیه شقاق با مراقبت های خانگی بهبود می یابد، اگر بعد از دو هفته بیماری بهبود نیافت برای بررسی و درمان به پزشک متخصص مراجعه کنید.
کیست مویی
کیست مویی (سینوس پیلونیدال) نوع دیگری از بیماری های مقعدی محسوب می شود، زیرا اغلب در نزدیکی مقعد و مابین دو کفل شکل میگیرد. این بیماری حفره ای غیر معمولی در زیر پوست است که ممکن است با عفونت، مو و یا مواد زائد پر شده باشد. به همین جهت هم شبیه به سوراخی تو رفته و یا برجستگی عفونی مشاهده میشود.
علت کیست مویی رشد مو در خلاف جهت طبیعی است که باعث میشود، حفره ای عمیق زیر پوست تشکیل شود. برای درمان کیست مویی از روشهای جراحی استفاده میشود.
فیستول
فیستول مسیر یا مجرایی غیر طبیعی است که دو عضو از بدن را به هم متصل میکند. فیستول مقعد از داخل روده بزرگ شده و تا سطح پوست اطراف مقعد امتداد می یابد. این مجرای در اثر عفونت تشکیل شده است و باعث میشود، آلودگی ها و عفونت روده به سطح پوست برسد. علت فیستول عفونت طولانی مدت و درمان نشده مثل آبسه است.
برای درمان فیستول تنها راه ممکن جراحی است که می تواند به روش سنتی و یا با لیزر انجام شود.
سرطان مقعد
سرطان مقعد رشد غیر طبیعی و خارج از کنترل بافتها و سلولها است. این بیماری علت مشخصی ندارد، اما در برخی موارد ممکن است بعد از ابتلا به ویروس پاپیلومای انسانی رخ دهد. برای درمان سرطان از ترکیب روشهای جراحی و پرتو درمانی استفاده میشود.
زگیل مقعدی
زگیل مقعد، یکی از انواع زگیل تناسلی و نوعی بیماری مقاربتی است که باعث میشود، زائده های ریز و برجسته ای در داخل مقعد و خارج از آن در اطراف پوست مقعد ظاهر شود.علت این بیماری ویروس پاپیلومای انسانی است که از طریق رابطه جنسی منتقل شده است.راه درمان این زائده ها، با لیزر، جراحی یا کرایو است.
آبسه مقعدی
آبسه مقعدی یا همان عفونت مقعدی، حفره ای مملو از عفونت است که نزدیکی مقعد ظاهر میشود. در صورتی که غددی که به داخل روده ترشح مسدود شود، آبسه ایجاد شده و عفونت تشکیل میشود. آبسه مقعدی یا پری آنال شایع ترین نوع آبسه است.
بی اختیاری مقعدی
بی اختیاری مدفوع زمانی رخ می دهد که عضلات اسفنکتر مقعدی نتوانند حرکات روده شما را کنترل کنند. این می تواند باعث شود مدفوع بدون اختیار شخص بیرون بزند. این بیماری بسته به علت به وجود آورنده آن، درمان های مختلفی را شامل میشود.
علائم اختلال در سلامتی مقعد
در صورت مشاهده علائم زیر در مقعد برای درمان به متخصص مربوطه مراجعه کنید :
- درد مقعد
- ضایعات مقعدی . زگیل ها، بثورات، برآمدگی ها، زخم ها و پارگی ها می توانند در داخل و اطراف مقعد ظاهر شوند.
- خارش مقعد . خارش در داخل و اطراف مقعد می تواند مربوط به آلرژی یا عفونت باشد.
- خونریزی مقعدی ممکن است هنگام رفتن به دستشویی یا هنگام شستشو یا خاراندن مقعد متوجه خونریزی از مقعد شوید. بسته به علت خونریزی ممکن است دردناک باشد یا نه.
- ترشح مقعدی : مخاط یا چرک در مدفوع یا لباس زیر ممکن است نشانه بیماری باشد.
- مشکل در حرکات روده : مشکل در بیرون آوردن مدفوع یا نگه داشتن مدفوع ممکن است عضلات مقعد را درگیر کند. یبوست یا اسهال بیش از حد ممکن است اعصاب مقعد را درگیر کند.
بیماری های مقعدی با چه آزمایشاتی تشخیص داده میشوند؟
روشهای معاینه و تشخیص بیماریهای مقعدی عبارتند از:
- معاینه رکتال دیجیتال : شامل یک معاینه فیزیکی است که با استفاده از انگشتانی که با دستکش پوشانده شده در داخل مقعد و راست روده انجام می شود.
- آنوسکوپی : آنوسکوپی از یک وسیله کوچک برای بررسی داخل کانال مقعدی استفاده می کند. گاهی اوقات، از یک ذره بین با وضوح بالا استفاده می کنند.
- تنقیه باریم : این یک معاینه با اشعه ایکس است که داخل کولون، رکتوم و مقعد را بررسی می کند. تنقیه باریمی به پزشک کمک می کند تا درون مقعد را مشاهده کند. یک تکنسین باریم را به مقعد تزریق می کند.
- دفکوگرافی : در هنگام مدفوع، عکسبرداری از بدن با اشعه ایکس انجام می شود. این روش برای شناسایی اختلالات عملکردی مدفوع استفاده می شود.
- مانومتری آنورکتال : این تست انقباضات عضلانی مقعد را اندازه گیری می کند و سطح احساس مقعد و پاسخ عصبی و همچنین کنترل عضلات را آزمایش می کند.
- الکترومیوگرافی . الکترومیوگرافی (EMG) فعالیت الکتریکی عضلات را آزمایش می کند. می تواند به تشخیص مشکلات اسفنکترهای مقعدی کمک کند.
)
مشاهده نظرات بیشتر...