آیا برنامه های جاسوسی و هک در گوشی شما فعالیت دارند؟ راه های شناسایی و مقابله با آنها چیست؟

آیا میخواهید مطمئن شوید بر روی گوشی هوشمندی که از آن استفاده میکنید برنامه جاسوسی نصب شده است؟ یا اینکه اطلاعات شخصی مانند تصاویر ، ویدئوها ، sms ، چت ها و... شما زیر نظر گرفته شده است؟
در این پست سه روش را برای فهمیدن اینکه نرم افزار جاسوسی (Spyware ، تروجان) در گوشی شما نصب است یا خیر را بررسی خواهیم کرد.

نرم افزار جاسوسی (Spyware) چیست؟

Spyware ویروسی است که میتواند بر فعالیت های یک کامپیوتر ، گوشی ، تبلت و... به طور مخفیانه نظارت کند. نرم افزارهای جاسوسی بر روی گوشی ها نصب میشوند تا داده های شخصی را سرقت کنند و یا از طریق sms ، ایمیل ، وب سایت و یا حتی صوت به اطلاعات سرقت شده دسترسی داشته باشند.

نرم افزارهای جاسوسی در حدی خطرناک هستند که میتوانند در خفا از شما فیلم برداری کنند ، صدا ضبط کنند یا تمامی تصاویر شخصی را هک کنند.

Spyware گاهی به شکل برنامه های کنترل والدین ارائه میشوند که به والدین این امکان را میدهد فعالیت های موبایل فرزندان خود را تحت نظر داشته باشند یا اینکه در قالب بازی ها و ابزارهای کاربری برای موبایل فعالیت مخربانه خواهند داشت.

نرم افزارهای جاسوسی میتوانند توسط دولت ها ، شرکت ها یا هکرها به دلایل مختلفی مورد استفاده قرار بگیرند.
در هر صورت ممکن است ضروری باشد که هر از چند گاهی بررسی کنید که در گوشی شما نرم افزار جاسوسی نصب شده است یا خیر؟

برنامه های نصب شده از منابع نامشخص را بررسی کنید

Spyware یا همان نرم افزارهای جاسوسی از منبعی غیر از اپ استور های معتبر مانند Google Play در اختیار دیگران برای نصب قرار گرفته میشود.
در دومین حالت که باید به نرم افزارهای جاسوسی شک کرد هنگام نصب آن است ، به طور کلی در هنگام نصب برنامه ها سیستم عامل به شما نمایش میدهد که برنامه به چه دسترسی هایی نیاز دارد مثلا به دفترچه تلفن ، گالری ، پیامک ، دوربین و... .

اگر برنامه ای که میخواهید نصب کنید به دسترسی های بی ربط نیاز داشته باشد باید شک کنید که برنامه جاسوسی است.
به طور مثال اگر میخواهید که یک ماشین حساب را نصب کنید و متوجه درخواست دسترسی به گالری شده اید مطمئنا این برنامه جاسوسی است زیرا یک ماشین حساب هیچ ربطی نباید به گالری تصاویر شما داشته باشد.
برخی از برنامه های نصب شده در گوشی شما میتوانند برنامه های مختلفی را دریافت و نصب کنند ، برای اینکه بررسی کنید که چه برنامه هایی قادر به نصب برنامه ها از منابع ناشناخته هستند به مسیر زیر Settings > Security بروید.

سپس بر روی Unknown Sources یا Install Unknown Sources ضربه بزنید.

در اینجا اگر برنامه ای Allowed نوشته باشد یعنی اینکه اجازه نصب برنامه از منابع نامشخص را دارد.

اگر به برنامه مورد نظر اطمینان ندارید بر روی آن ضربه زده و سوئیچ Allow app installs را غیر فعال کنید.

آیا گوشی هوشمند شما روت شده است؟

نرم افزارهای جاسوسی میتوانند به خوبی در گوشی روت شده فعالیت کنند ، دراین حالت هیچ امنیت و محدودیت دسترسی وجود ندارد و آزادانه میتوانند فعالیت کرده و به حساس ترین نقاط سیستم عامل نیز دسترسی داشته باشند.
برنامه RootChecker به شما میگوید که آیا گوشی شما روت شده است یا خیر؟

در نوار جستجوی گوگل پلی ، RootChecker را تایپ کرده و آنرا دانلود کنید.
دسترسی های لازم را به برنامه بدهید و بر روی Get Started ضربه بزنید.
سپس در تب Check Root بر روی Check Root Status ضربه بزنید.

این برنامه در عرض چند ثانیه بررسی خواهد کرد که آیا گوشی شما روت شده است یا خیر؟
اگر پیغام Sorry! Root access is not properly installed on this device را مشاهده کردید به این معنی است که گوشی شما روت شده نیست.

مجوز دسترسی به برنامه ها را بررسی کنید

همانطور که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم هربرنامه به دسترسی های مختلفی از سیستم عامل نیاز دارد ، به طور مثال دفترچه تلفن ، پیامک ، گالری ،دوربین و... .
اگر برنامه ای بخواهد که به گالری شما دسترسی داشته باشد باید مجوز دسترسی به گالری به آن داده باشد.
اما اگر شما برنامه ای دارید که به آن مشکوک هستید میتوانید دسترسی های فعال آنرا مشاده کنید و آنها را غیرفعال کنید.
برای همین به تنظیمات گوشی رفته و سپس به Apps & notifications بروید.

وارد Apps شوید و بر برنامه مشکوک مورد نظر ضربه بزنید.

بر روی permissions ضربه بزنید.

در اینجا انواع دسترسی هایی که برنامه میتواند به آنها داشته باشد را مشاهده میکنید ، اگر به دسترسی مشکوکی که به برنامه بی ربط است برخورد کردید آنرا غیرفعال کنید.

از گوگل کمک بگیرید

در آخر اگر شک دارید که برنامه ای جاسوسی است یا خیر به راحتی میتوانید نام آنرا در گوگل وارد کنید و نظرات سایرین را در مورد آن بدانید.

همچنین میتوانید نام توسعه دهنده برنامه را در گوگل جستجو کنید و بررسی کنید که مورد اعتماد است یا خیر؟.