بنزین و گازوئیل چه تفاوتهایی دارند؟
«بنزین/بنزین» و «دیزل» دو نوع محلول مورد استفاده به عنوان سوخت هستند. هر دو از نفت خام مشتق می شوند و به عنوان محصولات تصفیه شده طبقه بندی می شوند. اساس این دو سوخت هیدروکربن های موجود در نفت است. با این حال، تفاوت هایی وجود دارد. برای به دست آوردن بنزین و گازوئیل از روش «تقطیر کسری» استفاده می شود. البته هر کدام به دلیل تفاوت در نقطه جوش به مراحل مختلفی تقسیم می شوند.
گازوئیل
این سوخت مخلوطی از آلکان ها و سیکلوآلکان ها است که از تقطیر نفت خام به دست می آید. طول زنجیره کربن در هر مولکول بنزین بین 5 تا 12 است. معمولاً از بنزین در "موتورهای احتراق داخلی" برای افزایش سرعت استفاده می شود. این سوخت سبکتر از گازوئیل است و آلودگی بهتری تولید می کند.
گازوئیل
ترکیب این سوخت به طور کلی شامل آلکان ها و زنجیره های کربنی است. هر مولکول زنجیره کربن حاوی 12 اتم کربن است. دیزل سوخت نسبتاً سنگینتر، فرار کمتر و چسبناکتر از بنزین است. این سوخت معمولا در "موتورهای جرقه زنی فشرده" استفاده می شود.
تفاوت بین گازوئیل و بنزین
این دو سوخت در جنبه های مختلف با هم تفاوت دارند که در ادامه به تفصیل بیشتر آنها را بررسی می کنیم.
ترکیب شیمیایی: بنزین عمدتاً از ترکیب 7 (هپتان) یا 8 (تری متیل پنتان) هیدروکربن های بلند تولید می شود. دیزل حاوی ترکیبی از هیدروکربن های نفتی در محدوده 8 (اکتان) تا 21 (بدون برش) است. فرمول شیمیایی بنزین C8H18 و فرمول شیمیایی گازوئیل C12H23 است.
انتشار CO2: از آنجایی که دیزل دارای درصد بالاتری از اتم های کربن در هر مولکول است، حدود 13 درصد بیشتر بنزین، CO2 یا دی اکسید کربن تولید می کند.
محتوای انرژی: دیزل از نظر محتوای انرژی بالاتر از بنزین است. محتوای انرژی بنزین 33.7 مگاژول در کیلوگرم و محتوای انرژی گازوئیل 36.7 مگاژول در کیلوگرم است. در نتیجه سوخت دیزل 16 درصد از رقیب خود در این زمینه جلوتر است.
ویسکوزیته: ویسکوزیته بنزین کمتر از گازوئیل است. البته ویسکوزیته گازوئیل با کاهش دما افزایش می یابد، اما چنین رفتاری در بنزین تحت تغییرات دمایی محدود رخ نمی دهد.
فرار: این سوخت به دلیل ماهیت سبک تر مولکول های بنزین و وجود برخی مواد افزودنی، فرارتر از گازوئیل است. این بدان معناست که در دمای ثابت، مولکول های بنزین بیشتر از گازوئیل تبخیر می شوند. در نتیجه بنزین سریعتر مشتعل می شود.
نقطه جوش: ابتدا باید توجه داشت که به دلیل ترکیبی بودن این دو سوخت، نمی توان از اصطلاح نقطه جوش به عنوان یک ماده خالص (مثلا آب) استفاده کرد. به این معنا که هر دو در یک محدوده دمایی می جوشند. این محدوده برای بنزین 20 تا 150 درجه سانتیگراد و برای گازوئیل 37 تا 450 درجه سانتیگراد است.
مصرف سوخت: بنزین از این نظر از رقبای خود جلوتر است. این بدان معناست که در هر 100 کیلومتر بنزین کمتری نسبت به گازوئیل مصرف می شود.
قدرت: دیزل قدرتمندتر از بنزین است. ظرفیت تولید انرژی این سوخت 38.6 مگاژول در لیتر است. نکته دیگر این است که موتورهای بنزینی معمولا دور موتورهای بالاتری تولید می کنند. موتورهای دیزلی طبیعتاً به گشتاور بیشتری نیاز دارند.
آتش سوزی: ذخیره سوخت بیش از حد لازم بدون شک خطرناک است. به عنوان مثال، بنزین به دلیل "فشار بخار" بالا به عنوان سوختی بسیار قابل اشتعال و خطرناک شناخته می شود. به دلیل فشار بخار کمتر دیزل، این سوخت دیرتر مشتعل می شود و در تصادف خطر کمتری دارد.
نوع احتراق: «نقطه خود اشتعال» بنزین در محدوده 247 تا 280 درجه سانتیگراد است. این پایین ترین دمایی است که در آن یک ماده به طور خود به خود در یک جو معمولی بدون هیچ گونه محرک خارجی مانند جرقه یا شعله مشتعل می شود. البته جرقه برای سوختن کامل سوخت و اکسیژن خودرو ضروری است. از سوی دیگر، گازوئیل دارای نقطه اشتعال خودکار 210 درجه سانتیگراد است و برای احتراق نیازی به جرقه ندارد. فقط از افزایش فشار سوخت برای ایجاد انفجار استفاده می شود. با فشرده سازی مجدد مخلوط سوخت و اکسیژن، دمای مخلوط تا نقطه انفجار افزایش می یابد.
نقطه اشتعال: «نقطه اشتعال» کمترین دمایی است که سوخت در آن آماده سوختن به صورت بخار است. در این مرحله باید شعله روشن شود. این دما برای بنزین منفی 43 درجه سانتیگراد و برای گازوئیل 52-96 درجه سانتیگراد محاسبه می شود.
در دمای "نقطه آتش"، بخار سوخت حداقل به مدت 5 ثانیه پس از شروع احتراق می سوزد. این دما حدود 10 درجه بالاتر از نقطه اشتعال هر دو سوخت است.
رتبه بندی اکتان و کتان: بنزین با «عدد اکتان» آن اندازه گیری می شود. هرچه این عدد بیشتر باشد، مقاومت سوخت در برابر احتراق خودبهخودی بیشتر میشود که موتور را صاف میکند. تفاوت دیگر این است که گازوئیل با "عدد ستان" اندازه گیری می شود. هرچه این عدد بیشتر باشد، سوخت در طی فرآیند افزایش فشار سریعتر مشتعل می شود. سرعت سوختن سوخت دیزل به عدد ستان بستگی دارد.
قیمت: به دلیل افزایش تولید گازوئیل، این سوخت ارزانتر از بنزین است.
اینها تفاوت های اصلی بین دو سوخت مهم و قابل دسترس در حوزه حمل و نقل است.


مشاهده نظرات بیشتر...