۸ اشتباه رایج در انتخاب گروت سیمانی و اپوکسی

اگر قبلاً با گروت‌ریزی ماشین‌آلات یا بیس پلیت سازه‌های فولادی سر و کار داشته‌اید، احتمالاً می‌دانید که انتخاب نادرست گروت از میان انواع گروت سیمانی و اپوکسی و برخی اشتباهات رایج مانند نادیده‌گرفتن شرایط محیطی، عدم توجه به نوع و میزان بار وارده، انتخاب نامناسب نسبت اجزای طرح اختلاط یا زمان گیرش، و چشم‌پوشی از عمل‌آوری صحیح می‌تواند منجر به شکست عملکرد، ترک‌خوردگی، کاهش چسبندگی یا هزینه‌های توقف خط تولید، تعمیر و نگهداری شود.

در ادامه این مقاله همراه ما باشید تا ۸ مورد از اشتباه رایج در انتخاب گروت را بشناسید و ببینیم که چطور از آن‌ها دور بمانید.

اشتباه ۱: انتخاب بر اساس قیمت فقط

بسیاری از پیمانکاران فکر می‌کنند گروت سیمانی (هرچند ارزان‌ قیمت‌تر) برای همه‌ی پروژه‌ها کافیست اما این کار گاهی به شکست پروژه می‌انجامد! مثلاً فرض کنید یه خط تولید پالایشگاه با گروت سیمانی گروت‌ریزی شده. در محیطی پررطوبت و سرشار از مواد خورنده شیمیایی، گروت سیمانی پس از ۶ ماه شروع به ترک خوردن و از دست دادن دوام می‌کنر. در حالی که گروت پایه اپوکسی در همین شرایط ۵-۱۰ سال عمر می‌کنه و به‌رغم هزینه‌ی اولیه‌ی بالاتر (حدود ۳ برابر سیمانی)، با جبران هزینه‌های تعمیرات و توقف خط، ۱۰ برابر صرفه‌جویی را عاید استفاده کنندگان از پروژه می‌کند.

✅ نکته‌ی طلایی: همیشه هزینه‌ی کل عمر محصول (Whole Life Cost) رو محاسبه کنید، نه قیمتِ لحظه‌ای. چرا که، انتخاب ارزان ممکن است منجر به هزینه‌های نگهداری و تعمیر بالاتر شود؛ هزینه چرخه عمر را محاسبه کنید.

اشتباه ۲: نادیده گرفتن شرایط محیطی

یک شرکت صنایع غذایی قبلاً از گروت سیمانی رو برای کاشت میلگرد و نصب دستگاه‌های بسته‌بندی خط تولیدش استفاده کرده بود. اما به دلیل تماس مداوم با ترکیبات اسدی، قیلیایی و مواد شیمیایی شوینده، پس از چندین ماه سطح گروت فرسوده شد و ماشین‌ها دیگر تراز نبودن! در حالی که گروت اپوکسی به‌طور خاص برای مقاومت در برابر حلال‌ها طراحی شده و در این شرایط انتخابی ایده‌آل است. البته نباید این مثال و نمونه‌هایی از این دست شما رو به اشتباه بندازه که به کل انواع گروت سیمانی رو به دست فراموشی بسپرید. 

بلکه گروت پایه سیمانی شامل طیف وسیعی از محصولات (شامل گروت پرمقاومت و گروت منبسط شونده) میشه که خیلی از نیازهای سازه‌ای رو به بهترین شکل پوشش میدهند.

• کاربرد گروت سیمانی: محیط‌های خشک و بدون ضربه (مثل پایه‌های مخازن ثابت).
• کاربرد گروت اپوکسی: دماهای بالا/پایین، رطوبت بالا، محیط‌های شیمیایی، یا بارهای دینامیک.

✅ نکته‌ی طلایی: همیشه به نوع کاربری و شرایط محیطی پروژه‌تون رو در نظر بگیرید. چون همونطور که خودتون بهتر میدونید، دما، رطوبت و تماس با مواد شیمیایی بر عملکرد گروت‌ها تأثیر می‌گذارند؛ حتی اگر فرآیند تولید خشک به نظر میاد، ممکنه رطوبت یا لکه‌ی روغن در بلندمدت مشکل‌ساز بشه.

اشتباه ۳: آماده‌سازی ناکافی سطح

در یک مورد کار اجرایی یک پیمانکار تازه‌کار وقتی گروت اپوکسی رو زیر یک صفحه ستون فولادی اسکراچ نشده پایه‌ی دستگه پمپ با محیطی پرگردوغبار ریخت، پس از ۲۴ ساعت متوجه شد که گروت اصلاً اونطور که انتظار میرفت نچسبیده! چون سطح باید کاملاً صاف، خشک و بدون لکه‌ی روغن باشه. الکترولیز، سندبلاست و تمیز کردن با مواد ضدچربی، مراحل حیاتی آماده‌سازی سطح زیرکار هستن. حتی یه قطره‌ی روغن هم می‌تونه چسبندگی گروت اپوکسی رو به‌ اندازه زیادی از بین ببره.

✅ نکته‌ی طلایی: سطح باید مثل آینه باشه! قبل از ریختن گروت از تمیز، خشک و عاری از روغن یا زنگ‌زدگی بودن سطح اطمینان حاصل کنید و برای کارهای با اهمیت بالاتر استفاده از پرایمر مناسب با نوع گروت انتخابی ضروری است.

اشتباه ۴: انتخاب نوع گروت نادرست برای نوع بار

خیلی‌ها فکر می‌کنند گروت سیمانی برای همه‌جا و همه‌چیز کار می‌کنه. ولی اگر پایه یک توربین گازی رو با گروت پایه سیمان گروت‌بندی کنید، لرزش‌های مکرر توربین به‌تدریج پایه‌ی فولادی رو تخریب می‌کنه! گروت سیمانی معمولاً مقاومت برشی ۸–۱۲ MPa رو تحمل میکنه، در حالی که گروت اپوکسی ۲۵–۳۰ MPa. یعنی چند برابر قوی‌تر و مناسب‌تره و برای ماشین‌های پرجنب و جوش بهتره. 

ولی در اینجا جا داره که به این نکته اشاره کنیم که، اگر تنها مقاومت فشاری بالا ملاک انتخاب گروت باشه می‌تونید با اطمینان از گروت سیمانی پر مقاومت استفاده کنید. و علاوه بر حفظ دوام و کارایی بلند مدت از قیمت خرید و اجرای پایین‌تر هم منتفع بشید.

✅ نکته‌ی طلایی: نوع بار و حرکت را مشخص کنید: بار استاتیک، دینامیک یا ضربه‌ای و میزان ارتعاش تعیین‌کننده انتخاب گروت و ویژگی‌هایی مانند انعطاف‌پذیری و مقاومت فشاری است. پس، برای ماشین‌هایی که تحرک دایمی دارن (مثل پمپ‌ها، گیربکس‌ها، توربین‌ها)، همیشه گروت اپوکسی رو انتخاب کنید. برای پایه‌های تجهیزات ثابت (مثل مخازن نگهداری)، گروت سیمانی کافیه.

اشتباه ۵: اختلاط نادرست گروت

گروت اپوکسی نسبت به اندازه رزین و هاردنر خیلی حساس هست! همینطور گروت‌های سیمانی به نسبت آب (همانند تمامی ملات‌های سیمانی که به نسبت آب به سیمان) حساس هستند. حالا کار جایی بیشتر مشکل میشه که بعضی‌ از پیمانکارها با دست یا یک کاردک ساده میخواهند اختلاط رو اجرا کنن و نتیجه‌ش ترکیبی ناهمگن و ضعیفه. برای مثال: اگه نسبت تعیین شده برای یک گروت اپوکسی دو جزیی 1:2 باشه و شما به‌جاش با نسبت 1:1 درست کرده باشید، گروت حتی به سرعت سفت می‌شه و به‌جای اینکه در محل گروت ریزی استفاده بشه توی ظرف اختلاط خشک میشه.

✅ نکته‌ی طلایی: همیشه نسبت اختلاط و زمان گیرش را رعایت کنید زیرا همونطور که توضیح دایم اختلاط نادرست یا اعمال در زمان نامناسب باعث کاهش مقاومت و تشکیل خلل و فرج می‌شود. همچنین، از میکسر الکتریکی (نه دستی) استفاده کنید و دقیقاً به دستورالعمل سازنده پایبند باشید.

اشتباه ۶: نادیده گرفتن زمان عمل‌آوری

یکی از مواردی که پیمانکاران و استفاده کنندگان از پروژه رو درگیر اشتباه می‌کنه اینه که با عجله محل گروت ریزی شده رو تحت فشار و بارگذاری می‌کنن. مثلاً پس از اجرای گروت‌ریزی با گروت اپوکسی سه جزئی رو بعد از ۸ ساعت زیر بار قرار بدن. اما بار کامل و دستگاه‌ها رو باید بعد از ۲۴–۴۸ ساعت اعمال کنید! اگر زودتر باشه، گروت ممکنه دچار تنش بیش از حد بشه و عمر مفیدش کاهش پیدا کنه.

✅ نکته‌ی طلایی: زمان‌های کیورینگ و اعمال بار رو دقیقاً رعایت کنید. حتی اگه گروت‌ریز به نظر "سخت" بیاد، برای دریافت اطلاع بیشتر در این خصوص و مشاوره با کارشناسان فنی و فروش گروه مهندسی بتن آزما مشوت کنید تا به بهترین نتیجه برسید و ببینید که گروت چه زمانی آماده تحمل بار کامل هست. خصوصا زمانی که از گروت منبسط شونده یا همان گروت بدون انقباض برای گروت ریزی زیر صفحه ستون یا بیس‌پلیت استفاده می‌کنید. 

اشتباه ۷: عدم مشورت با متخصصان

خیلی‌ها فکر می‌کنن "من این چیزا رو توی اینترنت دیدم، خودم انجامش میدم!" ولی تخصص انتخاب گروت خیلی پیچیده‌تر از چیزیه که به نظر می‌یاد. مثلاً در یه نصب تجهیزات پالایشگاه، پارامترهای دمایی شبانه و روزانه، آسیب‌پذیری به مواد شیمیایی، و حتی سرعت جریان بخار به تعیین نوع گروت تأثیر می‌ذاره. متخصصان ما مشتاقانه با مصرف‌کنندگان گروت همکاری مستقیم دارن و بهترین گزینه رو انتخاب می‌کنن.

✅ نکته‌ی طلایی: برای پروژه‌های بزرگ، همیشه از مشاوره گروت ریزی گروه مهندسی بتن آزما بهره‌برداری کنید. 

اشتباه ۸:مسائل نگهداری بلندمدت

گروت سیمانی معمولاً بعد از چند سال نیاز به یک بازدید و درصورت لزوم اجرای لایه ترمیمی داره تا از رطوبت، مواد شیمیایی و سایر عوامل خورنده محیطی محافظت بشه. در حالی که گروت اپوکسی که یه‌بار ریخته میشه، تقریباً بدون نگهداری تا ۱۰ سال کار می‌کنه. 

✅ نکته‌ی طلایی: همیشه بررسی کنید که آیا گروتی که انتخاب می‌کنید نیاز به نگهداری مداوم دارد یا خیر و بازهم تایید میکنیم که هزینه اولیه را تنها معیار انتخاب بلند مدت قرار ندهید.

جمع‌بندی: چطور از این اشتباهات فرار کنیم؟

همونطور که تا اینجا دیدیم انتخاب گروت راستی فقط یه "خرید ساده" نیست، بلکه تصمیمی استراتژیک هست! به یاد داشته باشید:

• همیشه بهترین گزینه رو نه از نظر قیمت، بلکه از نظر کاربرد پروژه‌تون انتخاب کنید.
• از متخصصان کمک بگیرید؛ حتی یه مشورت کوتاه می‌تونه نجات‌دهنده‌ترین اقدام باشه.
• برای محیط‌های دشوار، گروت اپوکسی گزینه‌ی ایده‌آلیه که با کمی هزینه‌ی بیشتر، عمر طولانی‌تر و مقاومت بهتر داره.
• مشخصات فنی و کیفیت مواد را بررسی کنید: داده‌های سازنده (مقاومت فشاری، کششی، مدول الاستیسیته، زمان کارپذیری، سازگاری شیمیایی) را مطابقت دهید.

اگه هنوز در انتخاب نوع گروت تردید دارید، بدون هیچ زحمتی با تیم متخصص ما تماس بگیرید. ما حتی یه آزمون رایگان از محیط پروژه‌تون انجام می‌دیم تا بهترین گروت رو برای شما پیشنهاد بدیم! 🛠️